Sina en Handan zijn al jarenlang leerkracht Maatschappelijke Oriëntatie. In die tijd hebben ze veel ervaring en vertrouwen opgebouwd met lesgeven. Maar toen ze de lessen in het voorjaar van 2020 ineens voornamelijk online moesten geven, was het voor beide collega’s toch even slikken. Ze moesten het vertrouwde, persoonlijke contact via het leslokaal omruilen voor een digitale leeromgeving. Zowel voor de lesgevers als de voor de deelnemers was dat in het begin even wennen.
Wat ging er door je heen toen je voor het eerst hoorde dat je online moest gaan lesgeven?
Handan: “Ik was in paniek. Ik had dat nog nooit gedaan.”
Sina: “Ik had vooral veel vragen over hoe ik het zou aanpakken. Ik maakt me ook zorgen over hoe de cursisten ermee om zouden gaan.”
Hoe heb je je op de omschakeling voorbereid?
Handan: “Veel tijd hadden we niet. Op amper een paar dagen tijd moesten we helemaal omschakelen. Ik kon gelukkig op hulp van mijn collega’s rekenen om met Zoom te leren werken. Ik heb heel wat dingen op het internet opgezocht zoals hoe ik zelf YouTube video’s kan maken voor de cursisten die minder goed met computers en internet overweg kunnen. Een deel van mijn cursisten is analfabeet. De filmpjes kon ik dan via Whatsapp met hen delen. Ik belde daarna met hen om meer uitleg te geven of om op hun vragen te antwoorden.”
Sina: “Ik ben net als Handan heel wat op het internet gaan opzoeken en heb met een aantal collega’s ervaringen uitgewisseld. We hebben heel wat geleerd op die korte tijd. De aanpassing aan een nieuwe leeromgeving was zeker niet evident. Vandaag heb ik een grotere expertise met online werken en kan ik me beter organiseren om oplossingen te vinden.”
Hoe werden de deelnemers ondersteund?
Sina: “Alle leerkrachten Maatschappelijke Oriëntatie en alle trajectbegeleiders stonden klaar om de deelnemers zoveel mogelijk te helpen. Velen van hen kregen ook hulp van vrienden en familie.”
Handan: “In een van mijn klassen hebben we samen met de hulp van de cursisten met ICT-kennis onze weg gevonden. Sommigen kenden daar meer van dan ik (lacht). Ondertussen heb ik Google Classroom ontdekt. Via deze tool kunnen we samen aan materialen werken en elkaar helpen waar nodig.
Voor mensen die kleine kinderen hebben, was het soms moeilijk om de aandacht bij de les te houden. Hen heb ik via Whatsapp voicemails gestuurd en de link naar video’s die ze konden bekijken zodra de kinderen in bed lagen. Meestal belde ik hen ’s avonds laat nog even om te vragen of alles duidelijk was.”
Wat zijn voor de voor- en nadelen van online lessen?
Handan: “Vroeger pendelde ik naar elke les en was ik minimum drie uur onderweg. Cursisten hoeven dan weer geen kinderopvang te regelen om de cursus te volgen. Ze kunnen de opdrachten op hun eigen ritme maken.”
Sina: “De uitgespaarde verplaatsingstijd is voor mij ook een grote troef. Tijdens een fysieke les is de concentratie wel beter. De deelnemers zijn niet afgeleid door wat er rondom hen in huis gebeurt. De vriendschap en het contact online minder sterk is, terwijl ik in de klas heb ik gemerkt dat er enkelen zijn die een langdurige vriendschap aangaan . Sommigen zijn zelfs met elkaar getrouwd!”
Handan: “Voor sommige cursisten -meestal de vrouwen- is naar de lessen komen de enige manier om het huis uit te komen. Dankzij de whatsappgroep blijven de cursisten in contact na de cursus, maar tijdens de fysieke lessen kunnen ze elkaar beter leren kennen. Dat is zeker belangrijk voor wie soms eenzaam is. Ook het wegvallen van de activiteiten zoals samen naar het museum gaan, is erg jammer op dat vlak.”
Welke tips heb je voor iemand die online les moet geven?
Sina: “Informeer je cursisten goed in het begin en bekijk welke hun vaardigheden zijn. Overloop samen met hen het platform en leg uit hoe alles werkt. Maak ook goed afspraken over wat er wel en niet kan bij online lessen.”
Handan: “Als leerkracht je moet heel attent en ‘grappig’ zijn. De grootste uitdaging van het leraar zijn, is dat leerlingen niet worden afgeleid, dat de klas leeft, dat iedereen zonder chaos te veroorzaken kan participeren, en dat iedereen evenveel kan deelnemen en aangemoedigd wordt. Dit vereist meer concentratie en creativiteit bij het online lesgeven.”
